Mooie termen als 'set-back' of 'penthouse' worden vaak gebruikt om aan te geven dat de bovenste
verdieping
van een gebouw terugligt ten opzichte van het vlak van de
voorgevel.
Dat kan om allerlei redenen gedaan zijn: om de werkelijke hoogte minder op te doen
vallen, omdat de ontwerper die toch wel wat fors vindt in het straatbeeld. Of omdat
(om dezelfde reden) de bestemmingsplanvoorschriften de gewenste hoogte simpelweg
verbieden. Leg je de tweede
goot wat terug, dan geldt de voorgeschreven
goothoogte
daar meestal niet voor.
Dat het voorschrijven van het maximaal toegestane aantal
bouwlagen
geen overbodige luxe is,
blijkt uit de voorbeelden van
getrapt terugliggende verdiepingen.
Want al wordt hiermee enigszins een zolder gesuggereerd, het bovenste niveau is toch echt een verdieping.
Overigens is het niet zo dat het terugleggen van bouwlagen per se ongewenst is.
De vraag is wat de plek verdraagt en wat de architect van de opgave weet te maken.
Zelfs het vervangen van de kap van een fraai pand door één of meer verdiepingen
kan tot een fraai resultaat leiden, zeker wanneer een eigentijds ontwerp naar de
oorspronkelijke situatie verwijst in de vorm van een
zoldervervangende verdakte verdieping.
Tekst: Jean Penders (02-2009). Bronnen: zie literatuurlijst. Afbeelding: Jean Penders